In what order should I read Marvel comic books? (EN&TR)

I’m sure everyone has asked themselves this question dozens, maybe even hundreds of times. In fact, not only themselves, but many people have also asked it online and tried to find an answer. After getting lost in all the details and complexity, the excitement and motivation to read disappeared, and they gave up halfway through. Later, with sudden bursts of interest in comics, the cycle was triggered again, but once more, it burned out at the same point and the subject was closed. At some point, you might have felt like you finally found a way out and decided what to read — but then either you couldn’t find the very first issue of the series you wanted to start, or you thought: “Damn, if one single comic book costs this much, how much will I have to spend if I want to read the whole series?” and sadly gave up once again.

As someone who has experienced these exact feelings myself, and who still decided to start reading despite the cost, I will try to help you based on my own experience. Unfortunately, I must say right away that I can’t help much when it comes to prices. But I do have a surprise for you regarding digital reading. So, let’s get started!

First of all, as you may know, the very first Marvel comics appeared around 1939–1940, with characters like Captain America. However, the real Marvel era began in 1961 with the Fantastic Four. Until 1961, there weren’t many notable characters or distinct publishing periods. So, we’re talking about a history of around 60–65 years, and as you can guess, it’s simply impossible to read all of the comics in chronological order.

At this point, I think one of the most important things is to divide Marvel comics into their historical “ages.” The main ages are:

• Golden Age (1938–1956) → Captain America, Namor, Human Torch

• Silver Age (1956–1970) → Fantastic Four, Spider-Man, Avengers, X-Men

• Bronze Age (1970–1985) → Wolverine, Punisher, more social themes

• Modern Age (1985–present) → Anti-heroes, big events, MCU influence

                                      

The first thing you should decide is which age you want to start with. For example, I personally wanted to see the origin stories and how characters were first introduced, so I started as early as possible. I began with Spider-Man and Daredevil from the Silver Age.

The first thing I noticed about these comics is that they contain a lot more text and simpler drawings compared to modern ones. The stories are lighter, written more for a general audience, and overall more childlike in tone. So, if you’re reading Silver Age comics, don’t expect dark or very serious themes. To be honest, I didn’t feel much excitement or suspense while reading them.

Now, are all stories interconnected? Not really, but some are. For example, if you start Spider-Man from the Bronze Age, you won’t miss too much. Of course, it helps to know which villains and heroes the character usually interacts with. For example, I’ve read all Spider-Man series published in 1963, and I can confidently say that each issue was more like a self-contained mini-story, with little connection to the other series published in the same year.

The way I see it, Marvel ages are a bit like different TV show reboots. You’ve probably watched different adaptations of the same character across decades. And you’re never expected to watch the original version just to enjoy the newest one — because each reboot has its own storyline. Comics are the same. You don’t need to know everything about the characters; just having a general idea is enough.

There are also many mini-series completely independent of the main Marvel storyline, such as Punisher Kills the Marvel Universe or Deadpool Kills the Marvel Universe. For these, just knowing the characters at a surface level is enough. But on the other hand, for events like Secret Empire or Civil War, following the storyline matters a lot.

It’s also worth mentioning that throughout the years, many Marvel characters have been written and drawn by different writers and artists. Each one adds their own unique style to the character. For example, Chip Zdarsky’s Daredevil run is widely loved for its darker tone. Similarly, Ed Brubaker’s Captain America run is also highly praised.

So, a few criteria emerge here:

• If you want to read from the very beginning, find the first appearance of your chosen character and start from there — most likely from the Silver Age.

• If you don’t care about reading everything and just want to enjoy certain storylines, then filter by writer or by era and pick what you like best.

• If nostalgia or social reflections from 40–50 years ago don’t interest you, then start directly from the Modern Age. Otherwise, older comics may feel too childish and simplistic for you.

Now, where do you actually find these comics? In my research, the most logical choice for me was Marvel’s Epic Collections. I think Marvel did a great job here: they’ve bundled entire runs from the early days into 300–400 page volumes, making them much easier to access. Each Epic Collection usually covers 1–2 years of a character’s or team’s run.

Another option is the Omnibus series. These are much thicker (1000+ pages), hardcover editions that let you read in bulk and also serve as collector’s items.

You can find both Epic Collections and Omnibus editions on marketplaces like Amazon or eBay.

A third option is local publishers in your country, which are usually much cheaper than Epic Collections or Omnibus editions.

Price-wise, the order is:

1. Omnibus – the most expensive option

2. Epic Collection – cheaper than Omnibus

3. Local publishers – the cheapest option

If physical copies don’t matter to you, and you’re not into collecting, then the cheapest and most convenient option is Marvel’s digital subscription service. Prices are:

• Monthly $9.99

• Annual $69

• Annual Plus $99

You can check it out here:

https://www.marvel.com/unlimited?cid=dcom_navigation_20210331_unlimited_top

I hope this has given you some ideas and answered at least some of your questions — or at least helped you figure out where to start your research. Happy reading!

TR Version

Eminim herkes bu soruyu kendine onlarca, belki de yüzlerce kez sormuştur. Hatta sadece kendine değil, internet ortamında da birçok kişiye sormuş ve bu soruya cevap bulmaya çalışmıştır. Detayların ve karmaşıklığın arasında kaybolduktan sonra okuma hevesi ve heyecanı kaybolmuş, yarıda bırakmıştır. Sonrasında gelen ara ara çizgi roman ataklarıyla bu döngü tekrar tetiklenmiş ve yine aynı noktada tükenip konu kapanmıştır. Bir noktada çıkış yolu bulur gibi hissedip ne okuyacağına karar verebilmişse ya okumaya başlayacağı serinin ilk çizgi romanını bulamamıştır ya da “Ulan bir çizgi roman bu fiyatsa ben bütün seriyi okumaya karar versem kaç para harcayacağım?” diyerek yine üzgün bir şekilde vazgeçmiş olabilirsiniz. Tam olarak bu duyguları harfiyen yaşamış biri olarak ve fiyatına rağmen okumaya bir yerden başlamış biri olarak size kendi deneyimlerime dayanarak yardım etmeye çalışacağım. Ama maalesef fiyat konusunda hiçbir yardım edemeyeceğimi üzülerek bildirmek istiyorum; fakat dijital okuma noktasında bir sürpriz yapacağım. Evet, şimdi yazımıza geçelim.

Öncelikle bildiğiniz üzere ilk Marvel çizgi romanları 1939–1940’lı yıllarda Captain America gibi karakterlerin yayınlanmasıyla başlamış olsa da asıl Marvel dönemi 1961 yılında Fantastic Four çizgi romanıyla başlamaktadır. 1961 yılına kadar çok çeşitli bir karakter ve basım dönemi olmadığını söyleyebiliriz. Öğrendiğimiz üzere yaklaşık 60–65 yıllık bir dönemden bahsediyoruz ve tahmin edersiniz ki bütün çizgi romanları sırasıyla okumamız pek mümkün değil. Bu noktada bence en önemli bir diğer nokta, Marvel çizgi roman dönemlerini kendi içerisinde ayırmaktır. Sırasıyla dönemler aşağıdaki gibidir:

• Golden Age (1938–1956) → Captain America, Namor, Human Torch vb.

• Silver Age (1956–1970) → Fantastic Four, Spider-Man, Avengers, X-Men vb.

• Bronze Age (1970–1985) → Wolverine, Punisher, toplumsal konular vb

• Modern Age (1985–günümüz) → Anti-kahramanlar, büyük event’ler, MCU etkisi vb.

Bence ilk olarak hangi dönemleri okumak istediğinize karar vermeniz gerekmektedir. Örneğin ben origin hikâyeleri, karakterlerin o yıllarda ilk olarak nasıl tanıtıldıklarını merak ettiğim için olabildiğince ilk serilerden başlamaya çalışıyorum. Bu noktada Spider-Man ve Daredevil karakterlerini ilk çıktıkları dönemden, yani Silver Age’den itibaren okumaya başladım. Bu serilerde fark ettiğim ilk şey, çok daha fazla metin ve çizim içermeleri. Aynı zamanda olaylar ve çizgi romanların akışı daha çocuksu ve genel kitleye hitap edecek şekilde. Yani kısaca Silver Age döneminde çok karanlık temalı romanlar okumayı beklememelisiniz. Örneğin bu dönemdeki serileri okurken açıkçası hiç heyecanlanma ya da sürüklenme duygularına kapılamıyorum.

Çizgi romanlarda birbirleriyle alakalı hikâyeler yok değil, var. Fakat örneğin Spider-Man’i Bronze Age’den itibaren okumaya başlarsanız çok bir şey kaybetmeyeceksiniz. Ama tabii ki okuduğunuz karakterin genel itibariyle hangi villain’larla ve kahramanlarla ilişki içinde olduğunu bilmeniz de faydalı olacaktır. Örneğin Spider-Man’in 1963 yılında basılan bütün serilerini okudum. Rahatlıkla söyleyebilirim ki her seri kendi içerisinde bir mini hikâye ve aynı yıl içerisinde basılan diğer serilerle pek de bağlantılı değil. Ben Marvel dönemlerini açıkçası farklı yıllarda çekilen dizi serileri gibi düşünüyorum. Siz de farklı dönemlerde aynı karakterlerle çekilmiş dizi ve filmler izlemişsinizdir. Ve hiçbir zaman son dönemde çekilen diziyi izlemek için yıllar önce çekilmiş olanı izlemeniz beklenmez; çünkü yeni çekilen dizi yeni ve farklı bir olay örgüsüyle karşımıza çıkar. Fakat bu, karakterleri hiç tanımamıza gerek yok demek değil. Çizgi roman özelinde karakterleri genel hatlarıyla bilmek bence yeterlidir. Zaten genel Marvel olay örgüsünden bağımsız birçok mini seri de mevcut. Örneğin Punisher Kills the Marvel Universe ya da Deadpool Kills the Marvel Universe. Bu tarz kendi içerisinde mini serileri anlamak için karakterleri genel olarak bilmek yeterlidir. Fakat şunu da belirtmekte fayda var: Secret Empire, Civil War gibi event’leri okurken hikâye akışının önemli olduğunu unutmayın. Buna ek olarak da yıllar içerisinde birçok Marvel karakteri farklı yazar ve çizer tarafından işlenmiştir. Her yazarın ve çizerin karaktere kendi bakış açısını kattığını unutmayın. Örneğin Chip Zdarsky’nin Daredevil serisi çok beğenilmiş ve karanlık bir tema ile işlenmiştir. Yine aynı şekilde Ed Brubaker’in Captain America serisi de çok beğenilenler arasındadır.

Böylece birkaç tane kriterimiz ortaya çıkmış bulunuyor:

• Mesela sen en başından okumak mı istiyorsun? O zaman karakterinin ilk yayınlandığı dönemi ve serisini bulup oradan başlamalısın. Muhtemelen Silver Age döneminden başlayacaksın.

• “Hayır, hepsini baştan okumak istemiyorum; ben zaten karakterleri genel olarak tanıyorum, sadece hoşuma giden dönemleri ya da hikâyeleri okumak istiyorum” diyorsan, okumak istediğin karakterin serilerini yazar ve dönem bazında filtreleyerek seçim yapabilirsin.

• Genel bir kriteri daha söylemekte fayda var: Eğer nostalji ve 40–50 yıl önceki dönemin toplumsal bakış açıları ilgini çekmiyorsa, doğrudan Modern dönemden başlamalısın. Çünkü ilk dönemler sana çok basit ve çocuksu gelecektir.

Peki bu çizgi romanları nereden bulacağız? Benim yaptığım araştırmalar sonucu bana en mantıklı gelen, Marvel’ın Epic Collection serilerini okumaktır. Bence Marvel burada mükemmel bir iş yapmış ve karakterlerin ilk çıktığı dönemden itibaren bütün serilerini 300–400 sayfalık ciltlerde toplayarak okurların bu serilere kolayca ulaşmasını sağlamıştır. Örneğin bir Epic Collection serisi, o karakterin veya takımın 1–2 yıllık bütün serilerini tek bir kitapta toplamaktadır.

Bir diğer konsept ise Omnibus serileridir. Marvel burada serileri çok daha kalın (1000+ sayfa) ve sert kapaklı ciltlerde toplayarak okurlara hem toplu okuma hem de koleksiyon yapma imkânı sağlamıştır.

Epic Collection ve Omnibus’lara çoğu pazaryerinden ulaşabilirsiniz (Amazon, Ebay vb.).

Diğer seçenek ise bulunduğunuz ülkenin yerel yayınevlerinin bastığı seriler olabilir. Epic Collection ve Omnibus’lara göre çok daha ucuzdur.

Bu 3 seçeneğin fiyat sıralaması aşağıdaki gibidir:

1. Omnibus – En pahalı seçenek

2. Epic Collection – Omnibus’a göre daha ucuz sayılır

3. Yerel yayınevleri – En ucuz seçenek

“Fiziksel kopya benim için çok önemli değil, zaten koleksiyonla işim yok” diyorsanız en ucuz seçenek Marvel’ın sunduğu dijital abonelik sistemi. Fiyatlar:

• Aylık $9.99

• Yıllık $69

• Yıllık Plus $99

Bu seçeneklere aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz.

https://www.marvel.com/unlimited?cid=dcom_navigation_20210331_unlimited_top

Umarım size bir fikir vermiş, kafanızdaki sorulara cevap olabilmişimdir. Ya da en azından araştırmaya nereden başlamanıza yardımcı olabilmişimdir. İyi okumalar!